Chắc hẳn đã có lúc bạn thắc mắc máy bay bay giữa trời dông, sét có nguy hiểm không? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về cơ chế chống sét của máy bay nhé.
Trong một bài báo có viết :”Halldor Gudmundsson đang ngồi trong văn phòng và thấy một tia sét trên trời. Ông nhanh tay vớ lấy điện thoại và hi vọng sẽ ghi lại được cảnh tượng tia sét trên bầu trời huyền ảo ra sao. CÙng lúc đó chiếc máy bay đi qua và tia sét đánh thẳng vào máy bay. Nhưng không hề hấn gì, chiếc máy bay đó vẫn tiếp tục bay qua cơn dông một cách dễ dàng”
Vậy điều gì có thể lý giải được hiện tượng này? Đó chính là nguyên lý chống sét của máy bay.
Nguyên lý chống sét của máy bay là gì?
Có thể các bạn không biết khi bị sét đánh, phần mũi và cánh, đuôi của máy bay chịu ảnh hưởng nhiều nhất nhưng đều không để lại hậu quả gì khi thiết kế của một chiếc máy bay đã được các kỹ sư tối ưu khi sét đánh. Để bảo đảm an toàn nhiều chuyến bay yêu cầu phi công hạ thấp độ cao và hạ cánh khẩn cấp. Đã từng có trường hợp sét đánh và phải chuyển hướng trên thế giới…
Gần đây nhất chiếc máy bay tương mại đã bị rơi vì sét vào năm 1967. Khoang chứa nhiên liệu bị nổ . Các dòng máy bay nhỏ hơn sẽ ít bị ảnh hưởng hơn khi sét đánh và nếu ảnh hưởng sẽ ảnh hưởng tới cánh, đầu hoặc đuôi.
Sau này khi công nghệ phát triển, người ta đã tìm ra phương pháp để hạn chế tối đa tác động của Sét với máy bay. Các Công nghệ bảo vệ liên tục được cập nhật và cải tiến theo thời gian. Phần lớn các thiết bị và phương pháp này đều được kiểm tra và thử nghiệm vận hành trước khi đưa vào sử dụng nên hoàn toàn an tâm.
Mặc dù sét đánh trúng máy bay nhưng các hành khách ở trên không cần quá lo lắng bởi khi đó phi cơ vẫn có thể hoạt động tốt đi qua các tia sét do thân máy bay bên ngoài có cấu trúc khác và tập trung ở các phần nhọn như đuôi, thân máy bay… Mọi người có thể nhìn thấy các tia sáng tại các khu vực này.
Thiết kế chống sét máy bay có gì đặc biệt
Thiết kế máy bay được nghiên cứu và thử nghiệm để các tia sét được tán xạ qua các điểm giống với angten trên đầu cánh và đuôi để có thể chạy quanh thân máy bay. Ngoài ra vỏ máy bay được làm từ nhôm, dẫn điện, nhiệt thuộc hàng top đầu. Các tia sét sẽ không ảnh hưởng tới bên trong máy bay.
Ngoài ra với các máy bay dân dụng hiện đại, bên ngoài còn có dây dẫn dài hàng km cùng các thiết bị máy tính điện tử hiện đại,. các bộ phận kiểm soát. Phần quan trọng nhất là khu vực nhiên liệu đây là khu vực khá nguy hiểm khi sét đánh cần đảm bảo đủ dày và được kiểm tra kỹ càng trước mỗi chuyến bay. Chỉ càn một con vít lỏng lẻo thôi hậu quả sẽ khó lương.
Hiện nay nhiều hãng còn sử dụng bộ nhiên liệu hạn chế cháy nổ để giảm thiểu nguy cơ cháy nổ khi có tai nạn xảy ra. Một bộ phân quan trọng bậc nhất của máy bay chính là radar. Lớp vỏ ngoài của radar được làm bằng vật liệu có chức năng phân tán điện ra ngoài. Khá giồng với cột thu lôi tại gia đình.
Thông thường, máy bay của các hãng hàng không đều nên tránh bay qua hoặc bay gần khu vực có bão, giông sét. Trong hành trình bay, phi công là người chú ý những thay đổi hoặc sự thất thường nhỏ nhất của điều kiện thời tiết. FAA từng ban hành bộ quy tắc riêng nhằm đảm bảo an toàn cho máy bay chở khách trước tác động của sét và điều kiện thời tiết bất thường.
Trên thực tế, các trường hợp thiệt hại nhẹ do sét liên quan đến mũi cánh máy bay, cánh quạt hay bộ phận điều hướng ánh sang từng được ghi nhận trong lịch sử hàng không thế giới.
